اثر تنش شوری بر سرعت رشد گیاهچه و تجمع یون های سدیم، پتاسیم و کلسیم در ارقام گندم (triticum aestivum l.)

تأثیر تنش شوری بر سرعت رشد گیاهچه و تجمع یون های سدیم، پتاسیم و کلسیم طی دو هفته در هفده رقم گندم نان در آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال 1386 در دو سطح شوری صفر و 8 دسی زیمنس بر متر با 4 تکرار در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی تحت شرایط هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفت. نمونه های برگ از بوته های رشد یافته تحت شرایط مشابه اخذ و محتوی آب نسبی، مقادیر کلسیم، پتاسیم و سدیم در آنها اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد ارقام شیراز و گاسکوژن به ترتیب بیشترین و کمترین سرعت رشد ریشه را در شرایط نرمال و ارقام آذر و کویر به ترتیب بیشترین و کمترین مقادیر را در شرایط تنش نشان دادند. ارقام شیراز و آذر بیشترین و ارقام کویر و هیرمند کمترین سرعت رشد برگ را در شرایط نرمال داشتند درحالی که در شرایط تنش مهدوی بیشترین و سایسون کمترین سرعت رشد را داشتند. هم چنین نتایج نشان داد که شوری موجب 34% افزایش در سدیم، 25% کلسیم و 48% نسبت سدیم به پتاسیم و هم چنین کاهش 3/29% در محتوای آب نسبی گردید. همبستگی معنی داری بین سرعت رشد ریشه و تجمع یون ها دیده نشد اما ارقامی که در شرایط نرمال سرعت رشد بالاتری داشتند تحت تنش نیز سرعت بیشتری داشتند و درصورتی که بتوانند سرعت بالای رشد خود در شرایط تنش را در شرایط مزرعه نیز حفظ کنند، می توان انتظار داشت که بتوانند از اثرات زیان آور شوری در لایه فوقانی خاک اجتناب نموده و با تولید گیاهچه های قوی تر عملکرد بیشتری داشته باشند. این موضوع نیازمند بررسی بیشتر در آینده می باشد.